5 dekabr 2025-ci il tarixində AR ETN-in Coğrafiya İnstitutunun “Geomorfologiya və təbii risklər” şöbəsinin müdiri, c.e.d., dosent Starə Tariхazər Şabran rayonunun Əmirxanlı qəsəbəsi yaxınlığında, Dəvəçiçay çayının sahilində inkişaf etmiş sürüşmələr üzrə monitorinq aparıb. Sürüşmələr bir neçə yaşayış tikilisini dağıtmış, bir sıra evlər isə uçma təhlükəsi ilə üzləşmişdir.

Aparılmış monitorinq nəticəsində müəyyən edilib ki, vadinin quruluş xüsusiyyətləri, sürüşmələrin yayılma spesifikliyi və inkişaf şəraiti bu proseslərin Dəvəçiçay çayının aşağı axınında hələ də davam etdiyini göstərir.  Sürüşmə proseslərindən zədələnmiş sahələr çayın məcrası boyunca uzanaraq, bəzi yerlərdə onun subasar sahələrini və birinci terraslarını əhatə edir. Bu ərazilər yeraltı suların qalxması və daşqınlarla müşayiət olunan nəmlənməyə məruz qalır ki, bu da sürüşmə proseslərini daha da aktivləşdirir.

Məlumdur ki, Dəvəçiçay vadisində sürüşmələrin aktivləşməsinin əsas səbəbləri təbii amillərlə bağlıdır. Bunlar atmosfer yağıntıları, çayın su sərfi və axın sürəti, zəif və dayanıqsız torpaqlar, onların yüksək rütubətliyi, suyu keçirməyən layların və elastik-plastik layların mövcudluğu, həmçinin torpağın kifayət qədər sıxlaşmaması, torpaqdakı çatlar, yamacların su axınları tərəfindən yuyulması və süni yaradılmış torpaq örtüyüdür. Bununla yanaşı, antropogen təsirlər texnogen yüklənmənin artdığı şəraitdə həlledici amilə çevrilir. Sürüşmələr həmçinin Dəvəçiçay üzərində yerləşən körpü keçidi sahəsində də müəyyən edilmişdir.

Mümkün nəticələr arasında çay məcrasının qismən bağlanması da var ki, bu öz növbəsində yaxın ərazilərin su basmasına və yamacların deqradasiyasının sürətlənməsinə səbəb ola bilər. Nəticə etibarilə bu, əlavə yaşayış tikililərinin də dağılması ilə nəticələnəcəkdir.